Nieruchomości komercyjne w Polsce w II kwartale 2021 r.

 Rynek nieruchomości komercyjnych w Polsce mocno odczuła pandemia COVID-19, a związane z nią ograniczenia działalności komercyjnej i korporacyjnej wpłynęły na wynajem i transakcje nieruchomościowe. 27 kwietnia 2021 r. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji tzw. „Prawa Covid”, którego zapisy przewidują 80% obniżkę czynszu w centrach handlowych o pow. ponad 2000 metrów kwadratowych. mkw. w okresie zakazu pracy centrów handlowych. Jednak w ciągu trzech miesięcy po zniesieniu zakazu handlu będzie to 50%. Niektórzy najemcy, zwłaszcza najemcy o wysokim profilu, wykorzystują tę sytuację do negocjacji dalszych obniżek czynszu.

W ostatnim czasie rozwijają się małe parki handlowe o profilu codziennych zakupów. Są to obiekty o dobrej lokalizacji, z odpowiednio dobranym zestawem najemców. Deweloperzy budują je głównie w małych miejscowościach. Według informacji rynkowych w Polsce działa ok. 700 małych sieci handlowych, a ich zasoby szacowane są na ok. 2 mln mkw.

Nadal istnieje zapotrzebowanie na pracę zdalną i e-commerce, co przyczynia się do silnego rozwoju rynku magazynowego.

 Nierównowagi na rynkach nieruchomości biurowych wzrosły w II kwartale 2021 r. w wyniku nadwyżki podaży wynajmowanej powierzchni nad popytem na nią. Podaż nowej powierzchni i powierzchni w budowie jest nadal wysoka, ale na rynku jest mniejsza aktywność najemców. Na koniec analizowanego okresu całkowita podaż powierzchni biurowej na dziewięciu największych rynkach biurowych wynosiła około 12 mln mkw., z czego ok. 1,2 mln mkw. było w budowie. W kraju istnieje dziewięć rynków biurowych: Warszawa, Kraków, Wrocław, Trójmiasto, Katowice, Łódź, Poznań, Szczecin i Lublin.

Udział wolnej powierzchni na tych rynkach ogółem wzrósł do 12,9% wobec 12,1% na koniec I kwartału 2021 roku, a w Warszawie do 12,5% wobec 11,4% w I kwartale 2021 roku.

Budowa prawie 10% dodatkowej powierzchni stwarza znaczną konkurencję dla najemców, zwłaszcza dla starszych budynków. W efekcie, oprócz zwiększenia liczby powierzchni, zobaczymy wycofanie tych lokali z rynku i przekształcenie rynku w nowoczesny i atrakcyjny.

 Sektor komercyjny nadal odczuwał skutki pandemii COVID-19 w drugim kwartale 2021 r., która zbiegła się z rozwojem handlu internetowego. Inwentaryzacja nowoczesnej powierzchni handlowej na koniec II kwartału Rok 2021 wyniósł ponad 12,2 mln mkw., co odpowiada nasyceniu 318 mkw. na 1000 mieszkańców (szacowany na 15% niższy od średniej dla Unii Europejskiej).

Zbudowano około 380 tys. mkw nowoczesnej powierzchni handlowej. Ten niski przyrost nowej powierzchni może oznaczać, że inwestorzy uważają, że rynek jest nasycony, dlatego wyzwaniem dla sektora jest utrzymanie dotychczasowych klientów oraz, w mniejszym stopniu, konkurowanie z nowymi projektami.

 Rynek nowoczesnych powierzchni magazynowych w Polsce nadal dynamicznie się rozwijał, podaż i popyt również pozostały silne. W przeciwieństwie do rynku detalicznego, dzisiejszy rynek powierzchni magazynowych korzysta na zmianach nawyków konsumenckich. Segment magazynów zlokalizowanych na terenach miejskich, w tym dość bliskich, dynamicznie się rozwija w celu skrócenia czasu dostawy produktów do nabywcy. Udział wolnej powierzchni w kraju nadal spadał do 5,6% w porównaniu do 6,5% w I kwartale 2021 roku.

 Szacunkowa wartość transakcji nieruchomościami komercyjnymi nabytymi w celach inwestycyjnych, tj. pod wynajem, w II kwartale 2021 r. wyniosła ok. 2,1 mld euro. Około 37,3% kwoty transakcji dotyczyło powierzchni magazynowej, 32% powierzchni biurowej, a tylko 8,3% transakcji dotyczyło powierzchni handlowej.

Kwota kredytów na obiekty magazynowe i produkcyjne wzrosła do 10,1 mld zł. Z kolei kwota udzielonych kredytów na inne nieruchomości wyniosła 15,3 mld zł.

 Drugą formą ryzyka bankowego są kredyty zaciągane przez przedsiębiorstwa na różne cele, ale zabezpieczone nieruchomościami. Wartość kredytów dla przedsiębiorstw zabezpieczonych nieruchomościami komercyjnymi na koniec II kwartału 2021 r. wyniosła 134 mld zł, tj. spadła o 4 mld zł w porównaniu do poprzedniego kwartału. 38% tych kredytów było denominowanych w euro. Spadek zadłużenia w porównaniu do III kwartału wynika głównie ze spłaty kredytów.

 Wskaźnik NPL dla kredytów mieszkaniowych spadł do 15,5% z 18,0% w I kwartale 2021 r. Relatywnie wysoka wartość tego wskaźnika wynika głównie z obsługi kredytów zagrożonych przez banki w poprzednich latach.

 Na rynkach małych powierzchni biurowych średnia cena ofertowa w Polsce i większości dużych miast nieznacznie wzrosła. Jedynie Poznań i Wrocław odnotowały niewielki spadek. Również w przypadku mniejszych powierzchni handlowych i biurowych w większości dużych miast odnotowano nieznaczny wzrost średniej ceny ofertowej.